بررسي نحوه مديريت بحران در بافتهاي تاريخي كشور ژاپن و شرايط موجود دراين كشور ميتواند در جهت ارتقاي ايمني و نهادينه كردن مديريت بحران و خطرپذيري در بناهاي تاريخي فرهنگي و قديمي كشورمان راهگشا باشد.
وحيد حسيني جناب و جمعي از همكارانش با انجام يك مطالعه تحقيقي در اولين همايش ملي مديريت بحران زلزله در شهرهاي داراي بافت تاريخي در يزد به ارائه نتايج بررسي تطبيقي مديريت بحران در بافت تاريخي كشور ژاپن و ارائه الگو براي ايران پرداختند.
نتايج بررسي حاكي از اين است كه كشور ژاپن هر ساله در اثر فعاليتهاي لرزهاي دچار خسارات فراوان مادي و انساني و سرمايهاي ميشود كه در اين بين دارا بودن بافتهاي مسكوني سنتي بسيار و اماكن تاريخي فرهنگي، آنها را به شدت آسيبپذير ميسازد. اين عوارض هم در اثر خود زلزله و هم به طور ثانويه به دليل استعداد اين بافتها به آتش سوزي، رخ ميدهد. در همين راستا دولت ژاپن براي حفظ ميراث فرهنگي كشور تمهيداتي گوناگون انديشيده است كه از جمله ميتوان اقدامات قانوني،ايجاد ساختارهاي مديريت بحران در بناهاي تاريخي نظير ايجاد اتاق بحران در معابد اصلي قديمي و استقرار سيستمهاي ضد حريق پيشرفته و خودكار در اين بناها، آموزش همگاني و تخصصي در اين زمينه و ترغيب مردم به ايجاد تشكلهاي غيردولتي حافظ ميراث فرهنگي براي زلزله، پيشبيني سيستمهاي هشدار پيشرفته براي اين اماكن، طراحي برنامههاي گوناگون براي مقاومسازي يا تروفيتينگ اين بناها با كمترين تغيير در آنها، اشاره نمود.
پژوهشهاي گسترده در اين زمينه با توجه به تجربيات قبلي در ژاپن و نيز زلزلههاي شهرهاي قديمي مثل بم، طراحي برنامهها، دستورالعملها و راهنماهاي آمادگي و پاسخ براي ساكنان و يا كاركنان اين مراكز، اختصاص بودجه مناسب براي حصول موارد فوق، انتشار دانش و آگاهي در اين زمينه مثلاً از طريق گنجاندن متون علمي در كتب تحصيلي، ايجاد موزههاي آموزش سوانح، برپايي نمايشگاهها و سمينارهاي تخصصي و حفظ برخي از بناهاي آسيب ديده براي توجه دادن همگان به ابعاد اين موضوع، انجام تمرينها و مانورهاي دورهاي خاص ساكنان يا كاركنان اين بناها، اعزام تيمهاي تحقيقاتي و دانشگاهي به كشورهاي ديگر با حوادث مشابه، ترغيب رسانهها در انگيزش افراد جامه و اجراي تمامي راهكارهاي به منظور تخفيف يا كنترل حادثه در اين بناها ميباشند.
شايان ذكر است، در اين مقاله با پرداختن به تجارب كشور ژاپن در موارد فوق و مقايسه تطبيقي با شرايط موجود كشور، راهكارهاي پيشنهادي جهت ارتقاي ايمني و نهادينه كردن مديريت بحران و خطر پذيري در بناهاي تاريخي فرهنگي و قديمي ارائه گرديده است.